ABD Başkanı Donald Trump, Orta Doğu turunun Suudi Arabistan ayağında dünya gündemine oturacak bir anlaşmaya imza attı. Trump, Riyad’da 142 milyar dolar değerinde silah satış anlaşması yaptı. Bu satış, Beyaz Saray tarafından “tarihteki en büyük savunma anlaşması” olarak duyuruldu.
ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan ziyaretinde deyim yerindeyse diplomasi tarihine geçecek bir gövde gösterisi yaptı. Riyad’da büyük törenlerle karşılanan Trump, “tarihteki en büyük savunma anlaşması” olarak nitelenen 142 milyar dolarlık bir silah anlaşmasına imza attı. Ardından Riyad’daki forumda yaptığı konuşmada dikkat çeken ifadeler kullandı:
“Ah, veliaht prens için neler yapıyorum böyle… Onu çok seviyorum. Hatta biraz fazla seviyorum.”
Anlaşmaya göre Suudi Arabistan, Amerikan savunma sanayisinden son teknoloji ürünü savaş sistemleri ve hizmetleri satın alacak. Satışlar beş ana alanda yoğunlaşacak:
- Hava kuvvetlerinin geliştirilmesi ve uzay kabiliyetleri
- Hava ve füze savunma sistemleri
- Deniz ve kıyı güvenliği
- Sınır güvenliği ve kara birliklerinin modernizasyonu
- Bilgi ve iletişim sistemlerinin yükseltilmesi
Ayrıca Suudi Arabistan ordusu için kapsamlı eğitim ve danışmanlık destekleri de sağlanacak. Bu destekler, Amerikan askeri eğitim sistemleri temel alınarak verilecek.
Silah anlaşmasının yanı sıra Trump, Suudi Arabistan’dan 600 milyar dolarlık yatırım taahhüdü aldı. Beyaz Saray açıklamasında bu yatırımların ABD’nin enerji güvenliği, savunma teknolojisi, kritik minerallere erişim ve küresel altyapı ağları açısından stratejik bir güç çarpanı olacağı belirtildi.
Açıklamada ayrıca, bu anlaşmaların yalnızca ekonomik değil, diplomatik ve askeri etkiler açısından da dönüştürücü olduğu vurgulandı. “Bu ortaklık, ABD-Suudi Arabistan ilişkilerinde yeni bir altın çağın habercisi” ifadeleri kullanıldı.
Beyaz Saray, bu anlaşmanın Suudi Arabistan’ın savunma sistemlerini sadece donanım açısından değil, stratejik derinlik ve bölgesel güvenlik açısından da Amerikan standardına yaklaştıracağını bildirdi. Açıklamada, “Bu, Suudi Arabistan’ın güvenliği kadar Orta Doğu’nun istikrarı için de bir yatırımdır” denildi.
Trump’ın ziyareti sırasında sadece silah değil, yatırım sözü de yağdı:
- Suudi Arabistan, ABD’ye 600 milyar dolarlık yatırım yapma taahhüdü verdi.
- Yapay zeka veri merkezleri için 20 milyar dolar ayrıldı.
- Boeing 737-8 uçakları için 4,8 milyar dolarlık ihracat planlandı.
- Teknoloji devleri, iki ülke arasında 80 milyar dolarlık ileri teknoloji yatırımı sözü verdi.
- Ayrıca 14,2 milyar dolarlık enerji çözümleri ihracatı gündemde.
Ziyaretin en dikkat çeken diplomatik mesajı İran’a yönelikti. Trump, “İran’la anlaşma yapabilirsem çok mutlu olacağım” derken, eğer Tahran “komşularına saldırmaya devam ederse”, “azami baskı” uygulayacaklarını ve petrol ihracatını sıfırlayacaklarını açıkladı.
Trump, sürpriz bir çıkışla Suriye’ye yönelik tüm yaptırımları kaldıracağını duyurdu.
“Artık ilerleme zamanı” diyen Trump, Gazze konusunda da Filistin yönetimine yüklendi: “Gazze halkı daha iyi bir gelecek hak ediyor ama liderleri masum insanlara işkence etmeye devam ederse bu mümkün değil.”
Trump, Suudi Arabistan’a iniş yaptığında savaş jetleri eşlik etti. Havalimanında onur muhafızları ve Kraliyet Ailesi tarafından karşılanan Trump’ın heyetinde kabine üyeleri ve Elon Musk gibi iş dünyasının dev isimleri vardı.
Ziyaret kapsamında Riyad’daki ABD-Suudi Yatırım Forumuna katılan Trump, akşam saatlerinde UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Diriyah At-Turaif’te devlet yemeğinde ağırlandı.
Bir sonraki durak Katar, ardından 1,4 trilyon dolarlık yatırım sözü veren BAE olacak. Dikkat çekici detaylardan biri ise Trump’ın bu turda İsrail’e uğramayacak olması.
