İngiliz gazetesi The Guardian, haftalık dergisinin 4 Nisan tarihli sayısında, Türkiye’deki “hükümet karşıtı protestoları” gaz maskeli ve semazen kıyafetli bir protestocunun illüstrasyonuyla kapağına taşıdı. Kapakta dikkat çeken başlık ise: “Türkiye demokrasisinin sonu mu geldi?” oldu.
Haberde, gazetenin İstanbul muhabiri Ruth Michaelson imzasıyla yayımlanan dosyada, Türkiye’nin tam anlamıyla bir otoriter rejime doğru sürüklenebileceği değerlendirmesi yapıldı. Michaelson, özellikle genç aktivistlerin gözaltına alınmasının, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan iktidarına yönelik toplumsal öfkeyi daha da artırdığını vurguladı ve protestoların geleceğine dair analizlerde bulundu.
Dergide ayrıca Nobel Edebiyat Ödüllü yazar Orhan Pamuk’un bir görüş yazısı da yer aldı. Pamuk, “içten” kaleme aldığı yazısında, “Türkiye demokrasisinin son kırıntıları” hakkında duyduğu endişelere yer verdi.
Bu gelişmeden kısa bir süre önce, 27 Mart’ta sol eğilimli Fransız gazetesi Libération, benzer bir görselle çıktığı sayısında “Türkiye’nin Erdoğan’la imtihanı” manşetini kullanmıştı. Gazete, daha önce de “İstanbullu öğrenciler Erdoğan’ın baskılarına karşı dik duruyor” başlıklı haberinde, protestoları sürdüren 20-23 yaşlarındaki üniversite öğrencilerinin görüşlerini aktarmıştı.
İngiliz The Economist dergisi ise Batılı ülkelerin Erdoğan’ın Türkiye’yi otokrasiye dönüştürmesine sessiz kaldığını yazdı. Dergide şu ifadeler öne çıktı: “Yüz binlerce protestocu demokratik dünyanın sempatisini kazandı. Fakat ne yazık ki görüp görebileceği bundan ibaret kalacak gibi.”
Öte yandan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu da ABD’nin önde gelen gazetelerinden The New York Times’a (NYT) bir makale yazarak, “Cumhurbaşkanının en güçlü rakibiyim. Tutuklandım” başlığı altında “Erdoğan korku cumhuriyeti kurdu” ifadesine yer verdi.
Ne Olmuştu?
19 Mart’ta İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve bazı ilçe belediyelerine yönelik “terör” ve “yolsuzluk” soruşturmaları başlatılmıştı. 23 Mart’ta ise İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun yanı sıra Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan ve Beylikdüzü Belediye Başkanı Murat Çalık dahil toplam 51 kişi tutuklanmıştı. Bu üç isim görevden uzaklaştırılırken, Şişli Belediyesi’ne kayyım atanmıştı.
Gözaltıların başladığı gün üniversite öğrencilerinin öncülük ettiği protestolar kısa sürede ülke geneline yayıldı ve yüz binleri buldu. Polis şiddetinin özellikle ODTÜ’lü öğrenciler başta olmak üzere protestoculara yönelik dozunu artırması, uluslararası basında “Erdoğan’ın ana rakibi gözaltında” ve “Siyaset kontrolden çıktı” başlıklarıyla geniş yankı buldu.