Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) tarafından yayımlanan 2025 Küresel Haklar Endeksi, dünya genelinde işçi haklarının geldiği vahim tabloyu gözler önüne serdi. Türkiye, üst üste sekizinci kez “işçiler için en kötü 10 ülke” listesinde yer aldı.
Raporda Türkiye’nin yanı sıra Bangladeş, Belarus, Ekvador, Mısır, Svaziland, Myanmar, Nijerya, Filipinler ve Tunus da bu kara listede bulunuyor.
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), ITUC raporuna ilişkin yaptığı değerlendirmede, Avrupa ve Amerika kıtalarının 2014’ten bu yana en kötü skorlarını aldığını belirtti. Raporda temel hak ve özgürlüklerin dünya genelinde ciddi şekilde kısıtlandığı vurgulandı:
- İfade özgürlüğü
- Toplanma hakkı
- Toplu pazarlık hakkı
- Grev hakkı
Bu dört temel demokratik hakkın küresel ölçekte sistematik biçimde saldırı altında olduğu belirtiliyor.
Raporda 151 ülke değerlendirmeye alınırken, yalnızca yedi ülkenin en yüksek puanları aldığı belirtildi. Geriye kalan ülkelerde ise durum iç açıcı değil:
- Beş kıtadan üçünde ülke skorları kötüleşti
- Toplam hak ihlalleri ve baskılar sistematik hale geldi
- Kamu çalışanlarının sendikal faaliyetleri engelleniyor
- Bağımsız sendikalara yönelik baskılar artıyor
Türkiye’de Sendikalara Yönelik Baskılar Sürüyor
Türkiye, raporda özellikle grev yasakları, sendikalaşan işçilere yönelik işten çıkarmalar, yargı baskısı ve polis müdahaleleri nedeniyle “en kötü ülke” kategorisinde değerlendiriliyor. İşçilerin toplu sözleşme süreçleri engelleniyor, sendikalar hakkında açılan davalarla örgütlenme hakkı fiilen ortadan kaldırılıyor.
ITUC: İşçi Haklarında Derinleşen Küresel Kriz Var
Raporda genel olarak şu ifadelere yer verildi:
“2025 yılında işçi hakları açısından küresel bir kriz yaşanmaktadır. Hükümetler ve işverenler, temel hakları sistematik olarak ihlal etmekte, sendikal faaliyetler bastırılmakta ve demokratik alanlar daraltılmaktadır.”
Demokrasi, Ancak Sendikal Özgürlükle Mümkün
ITUC’un 2025 Küresel Haklar Endeksi, yalnızca işçilerin değil, demokratik toplumların da alarm verdiğini ortaya koyuyor. Türkiye’nin bu listede kalmaya devam etmesi, işçi hakları, özgürlükler ve adalet sistemine dair derin reformlara ihtiyaç olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
Kaynaklar: ITUC 2025 Küresel Haklar Endeksi, DİSK Açıklamaları
ituc-csi.org | disk.org.tr
